Sắt, kẽm và canxi là 3 vi chất dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong mọi giai đoạn phát triển của bé. Cùng đi sâu vào để tìm hiểu rõ hơn về nhu cầu, cách thức cũng như lưu ý khi bổ sung sắt kẽm canxi cho bé ngay trong bài viết dưới đây.
Nhu cầu sắt, kẽm và canxi của trẻ nhỏ
Trước tiên, cùng tìm hiểu về các mức liều khuyến cáo sắt, kẽm và canxi để nắm bắt được nhu cầu bổ sung các loại trên của bé theo từng độ tuổi.
Sắt
Bộ Y tế Canada khuyến nghị mức sắt tiêu chuẩn bổ sung hàng ngày của bé theo độ tuổi như sau:
- Trẻ dưới 5 tháng tuổi thường không cần bổ sung sắt do lượng sắt dự trữ lấy từ máu của mẹ trong những tháng cuối của thai kỳ
- Trẻ từ 7 tháng đến 1 năm tuổi: 11mg
- Bé từ 1 đến 3 năm tuổi: 7mg
- Bé từ 4 đến 8 năm tuổi: 10mg
- Bé từ 9 đến 13 năm tuổi: 8mg.
Kẽm
Theo nghiên cứu, nhu cầu về kẽm thay đổi theo từng độ tuổi theo và được khuyến nghị như sau
- Trẻ sơ sinh đến 6 tháng: 2mg/ ngày
- Bé từ 6 tháng – 3 năm tuổi: 3mg/ ngày
- Bé từ 4 – 8 năm tuổi: 5mg/ ngày
- Bé từ 9 – 13 năm tuổi: 8mg/ ngày.
Canxi
Canxi có vai vai trò thúc đẩy sự phát triển của xương, tạo ra những đỉnh xương mới và giúp trẻ cao hơn hiện nay. Mức liều canxi khuyến nghị cho trẻ dưới 6 tháng tuổi là 300mg, từ 6 tháng – 1 năm tuổi là 400mg.
Bắt đầu từ năm 1 tuổi, lượng canxi cần thiết tăng lên 100mg mỗi 3 năm. Cụ thể hơn, trẻ từ 1 – 3 tuổi, 4 – 6 tuổi, 7 – 9 tuổi lần lượt cần bổ sung 500, 600 và 700 mg canxi mỗi ngày.
Cách bổ sung sắt kẽm canxi cho bé
Qua sữa mẹ
Các chuyên gia đầu ngành khuyến cáo trẻ nên được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ trong khoảng thời gian đầu sau sinh. Nguồn dưỡng chất tuyệt vời này, đặc biệt là sữa non cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết với tỉ lệ phù hợp cho bé. Mỗi lít sữa mẹ trung bình chứa: canxi với hàm lượng khoảng 250 – 300mg, 0,2 – 0,9 mg sắt và 2 – 3 mg kẽm.
Do đó, việc đảm bảo lượng sữa bé bú mỗi ngày là vô cùng quan trọng trong việc cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ. Những bé vừa sinh nên được cho bú ngay khi có thể, thường trong 1 – 2 giờ sau sinh. Vào ngày đầu tiên trong đời, bé bú mẹ khoảng 8 lần, mỗi lần 7 – 15ml.
Cùng với sự phát triển của bé, số cữ bú sẽ giảm dần nhưng lượng sữa mỗi lần bú tăng nhanh:
| Độ tuổi | Số cữ bú/ ngày | Khoảng cách giữa 2 cữ bú |
| Bé dưới 1 tháng tuổi | 8 – 12 cữ ( mỗi cữ khoảng 60 – 90 ml sữa) | Khoảng 2-3 tiếng |
| Bé từ 2 đến 4 tháng tuổi | 6 – 8 cữ ( mỗi cữ 120 – 150ml sữa) | Khoảng 2 – 3 tiếng |
| Bé từ 3 đến 5 tháng tuổi | 5 – 6 cữ ( mỗi cữ 150 – hơn 200ml) | Khoảng 6 tiếng |
| Bé từ 6 tháng tuổi trở lên | 3 – 4 cữ ( mỗi cữ thường trên 210ml) |
Qua sữa công thức
Sữa công thức có thành phần dinh dưỡng khá tương đồng với sữa mẹ, được sử dụng làm thức ăn bổ sung cho bé. Tùy thuộc vào từng loại sữa mà lượng dưỡng chất sẽ khác nhau. Nhưng thông thường, mỗi 100g sữa bột trẻ em sẽ chứa tầm 10g sắt, 500 – 1000mg canxi và khoảng 2mg kẽm.
Tuy nhiên, mức độ hấp thu của dưỡng chất trong sữa công thức lại thấp hơn nhiều so với sữa mẹ, do đó có thể tăng cường số lần bổ sung sữa bột để đảm bảo bé đủ các vi khoáng.
| Độ tuổi | Số cữ sữa/ ngày | Lượng sữa/ cữ |
| Bé dưới 1 tháng tuổi | 8 – 10 cữ | Khoảng 60ml |
| Bé từ 1 đến 2 tháng tuổi | 7 – 10 cữ | Khoảng 90ml |
| Bé từ 2 đến 4 tháng tuổi | 6 – 10 cữ | Khoảng 120ml |
| Bé từ 4 tháng tuổi trở lên | 6 – 8 cữ | Khoảng 150ml |
Qua chế độ ăn uống
Với những trẻ đang bú mẹ hoàn toàn, các mẹ nên tăng cường bổ sung sắt kẽm canxi từ các nguồn thực phẩm giàu 3 loại vi khoáng này như sữa, đậu nành, thịt bò, hải sản, đậu lăng,..
Mẹ có thể tham khảo những thực phẩm dưới đây để bổ sung vào chu trình ăn uống cho các bé trên 5 tháng đang bước vào giai đoạn ăn dặm:
- Các loại thủy hải sản: Khi mới tập ăn, nên cho bé ăn các loại thủy sản nước ngọt trước để con tập làm quen. Bên cạnh các loại tôm đồng cua biển chứa hàm lượng canxi rất cao, các loại có vỏ như trai, ngao, hến cũng được biết đến là nguồn cấp sắt và kẽm vô cùng tuyệt vời
- Các loại thịt đỏ hay nội tạng động vật như gan bò chứa rất nhiều sắt. Trung bình 100 gram gan bò cung cấp cho bé 6,5mg sắt, đáp ứng hơn 35% nhu cầu sắt của cơ thể.
- Các chế phẩm từ sữa, các loại hạt, đậu, súp lơ rất dễ ăn nhưng cũng vô cùng giàu canxi. Mẹ có thể tham khảo để thêm vào chu trình ăn uống hàng ngày của bé.
Xem thêm:
Bổ sung trực tiếp
Việc bổ sung sắt, kẽm, canxi từ chế độ ăn hàng ngày hay sữa mẹ là lựa chọn an toàn cho bé. Tuy nhiên, các loại vi khoáng có thể hao hụt trong quá trình chế biến, nấu ăn nên rất khó để cân đo hàm lượng mà bé thực tế nhận được. Do đó, mẹ có thể sử dụng các sản phẩm bổ sung trực tiếp 3 vi chất dinh dưỡng này.
Tiêu chí an toàn luôn được đặt lên hàng đầu, ba mẹ cần tỉnh táo lựa chọn cho bé những sản phẩm nguồn gốc rõ ràng, uy tín, ít tồn dư và ít tác dụng phụ. Để đạt hiệu quả tốt nhất, mẹ cần ưu tiên những chế phẩm hấp thu nhanh, tiện lợi, hương vị dễ uống như sắt Ferrolip Baby, kẽm Biolizin để có thể dễ dàng bổ sung cho bé mẹ nhé!
Hướng dẫn bổ sung sắt kẽm canxi cho bé
Sắt, kẽm và canxi, nên bổ sung khi nào
Có nhiều thông tin cho rằng, việc bổ sung sắt và kẽm đồng thời sẽ làm giảm hấp thu lẫn nhau 2 vi chất này. Tuy nhiên, điều này là hoàn toàn không có căn cứ. Sắt cùng với canxi được hấp thu qua kênh DMT1 ở đầu tá tràng, trong khi đó kẽm lại được hấp thu vào trong máu thông qua một thụ thể khác là ZIP4 tại ruột non.
Ngoài ra, kẽm khi vào trong tế bào sẽ tăng khả năng liên kết giữa DMT1 và mRNA, từ đó làm tăng hấp thu sắt. Do đó, việc bổ sung sắt và kẽm cùng lúc với tỉ lệ tương ứng dưới 2:1 sẽ gần như không gây cản trở hấp thu lẫn nhau.
Vì vậy, nếu bé đang bổ sung đồng thời cả 3 vi chất này thì mẹ nên lưu ý bổ sung sắt và canxi cách nhau ít nhất 2 giờ, sắt và kẽm nên dùng khi đói, trước bữa sáng.
Cần bổ sung sắt, kẽm, canxi trong bao lâu
Theo khuyến nghị, việc bổ sung sắt cho bé nên được bắt đầu từ sớm và liều lượng tùy thuộc vào từng thể trạng, mức độ thiếu hụt sắt. Thông thường, mỗi năm bé cần bổ sung sắt 1 đến 2 đợt, mỗi đợt kéo dài khoảng 3 tháng.
Với kẽm, bé sẽ có 2 lần bổ sung trong một năm, mỗi lần từ 2 – 3 tháng. Tuy nhiên trong một số bệnh lý như tiểu chảy, trẻ cần tăng liều sắt theo chỉ định của bác sĩ.
Tương tự như 2 loại vi chất trên, canxi cũng được khuyên nên bổ sung cho bé từ 2 – 3 đợt trong năm, mỗi đợt khoảng 4 tuần phụ thuộc vào nhu cầu của từng giai đoạn phát triển.
Các lưu ý khi bổ sung sắt kẽm canxi cho bé
Dưới đây là một số điều mẹ cần chú ý trong quá trình bổ sung 3 loại dưỡng chất này cho bé:
- Bổ sung đúng liều, đúng thời điểm: Việc bổ sung thừa bất kì vi chất nào không chỉ gây những tác động bất lợi tới sức khỏe của bé mà còn lãng phí tiền bạc, thời gian. Thậm chí khi quá liều sắt, kẽm hay canxi đều gây ngộ độc cho bé và cần được nhanh chóng can thiệp để hạn chế tối đa rủi ro và đảm bảo an toàn cho bé
- Chú ý tương tác của các loại thực phẩm dùng cùng: Sắt nên được kết hợp cùng vitamin C để tăng hấp thu. Trong khi đó, kẽm nên được lựa chọn bổ sung cùng vitamin A, B6 và khi bé đang trong giai đoạn bổ sung canxi nên tăng cường vận động ngoài trời.
- Tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa: Mọi thông tin mẹ tìm hiểu được chỉ mang tính chất tham khảo và không nên áp dụng ngay vào trong thực tiễn cho bé bởi thể trạng của mỗi trẻ là khác nhau. Và xin lưu ý, các chế phẩm bổ sung nên được để xa tầm tay của trẻ em để tránh các trường hợp ngộ độc không mong muốn.
Nhu cầu về bổ sung sắt kẽm canxi cho bé tăng lên theo từng độ tuổi đã khẳng định vai trò không thể thiếu của 3 loại vi chất này. Nếu các mẹ có bất kì thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ ngay cho chúng mình để được giải đáp nhé.
